CHIA SẺ VỀ KINH NGHIỆM XIN VIỆC TẠI NHẬTChào các bạn. Mùa xin việc tại Nhật hiện đang bắt đầu rồi. Chắc có rất nhiều bạn cũng đang ngày ngày đóng vest, xách cặp tới những buổi setsumeikai , job seminar… Xin được một công việc tốt, lương cao, ổn định, phù hợp với khả năng của mình tại Nhật quả thực không hề đơn giản.
KINH NGHIỆM XIN VIỆC TẠI NHẬT BẢN
Mong rằng sẽ nhận được thêm nhiều đóng góp từ các anh chị, các bạn đã có kinh nghiệm để hoàn thiện hơn, giúp cộng đồng du học sinh Việt tại Nhật lớn mạnh hơn, nhận được nhiều hơn thiện cảm từ các nhà tuyển dụng Nhật Bản.
CHÚ Ý
- Với những bạn đăng ký tuyển dụng qua công ty môi giới trung gian( 人材紹介 ), hoặc các công ty nước ngoài (外資系), các công ty 中小企業 thì thứ tự và cách thức sẽ có nhiều bước có thể không giống như dưới đây.
Quá trình xin việc của mình áp dụng với đa số các công ty maker tại Nhật ví dụ Sony, Panasonic, Toshiba, NEC, Micron Memory Japan, Ricoh, Hitachi, Nikon… Các ngành nghề khác có thể có một số điểm khác biệt.
Bài viết chỉ mang tính chất tham khảo.
- TÌM HIỂU CÔNG TY
Năm 2016, các công ty tại Nhật đa phần bắt đầu quá trình tuyển dụng từ ngày 1/3 ( ngoại trừ các công ty của nước ngoài ( 外資系 ) hoặc 1 số công ty nhỏ (中、小) thường bắt đầu và kết thúc sớm hơn).
Trước khi tìm hiểu công ty, các bạn xác định trước công việc mình muốn làm sau này là gì? Liên quan tới lĩnh vực nào, quy mô công ty lớn hay nhỏ, có liên quan tới Việt Nam hay không… Mình nghĩ chắc có nhiều bạn ngoài các công ty lớn và tên tuổi thì khó có thể biết được tên các công ty với quy mô vừa và nhỏ.
Các bạn có thể tìm thông tin về các công ty, lĩnh vực tuyển dụng từ mynavi, rikunabi hay doda ….
https://job.rikunabi.com/
http://doda.jp/guide/popular/
http://job.mynavi.jp/
- Đọc và tìm hiểu 1 lượt các công ty, lĩnh vực các bạn muốn làm việc, sắp xếp thứ tự ưu tiên tại thời điểm hiện tại.
- ĐĂNG KÝ TÀI KHOẢN (プリエントリ) , ĐĂNG KÝ THAM GIA 説明会, 見学会, 交流会
- Đăng ký tài khoản my page từ trang tuyển dụng của công ty để nhận được các thông tin mới nhất.
Các bạn cũng có thể đăng ký qua mynavi, rikunabi… Tuy nhiên theo ý kiến riêng của mình thì nên đăng ký thẳng trực tiếp từ trang chủ của công ty ( ngoại trừ 1 số công ty chỉ tuyển qua mynavi, rikunabi..).
Lập 1 bảng excel gồm tên công ty, tài khoản, mail, hạn nộp ES, ngày setsumeikai để quản lý tốt hơn về quá trình xin việc, tránh xếp chồng chéo lịch hoặc quên hạn nộp ES.
Với các bạn còn chưa quyết định được muốn vào công ty nào thì nên tới 合同説明会 để có cái nhìn toàn diện về các công ty.
Với các bạn đã xác định được danh sách những công ty muốn vào thì việc tới合同説明会 theo mình là không cần thiết. Tại 合同説明会 mỗi công ty chỉ có 1 khoảng thời gian ngắn để giới thiệu về công ty mình mà thôi… Hãy tới buổi 説明会 riêng của công ty đó nếu các bạn có thể bố trí được.
Mục đích tới các buổi 説明会 ngoài việc hiểu thêm về công ty, hỏi kinh nghiệm những người đang làm trong công ty thì các bạn cố gắng xin contact của recruiter ( người tuyển dụng) của công ty đó (sẽ dễ dàng có contact nếu trường các bạn có tổ chức 学内説明会 cùng các OB/OG, nếu không có hãy tới hỏi phòng hỗ trợ việc làm ở trường). Sau khi có được contact, mail trực tiếp cho recruiter, họ sẽ giải đáp cho các bạn chi tiết về quá trình tuyển dụng và các thắc mắc của bạn.
Nên tham gia 見学会 ( Một số công ty họ yêu cầu các bạn giới thiệu về nội dung nghiên cứu, học tập ngay tại buổi 見学会 )
- VIẾT ES (Entry sheet)
Bước này khá là khó vì hầu như đều phải viết ES bằng tiếng Nhật. Việc viết tiếng Nhật bình thường đã khó rồi, viết ES bằng tiếng Nhật để đi xin việc lại càng khó khăn hơn.
Thông thường trong ES sẽ có những câu hỏi như sau.
a) Nội dung các bạn nghiên cứu ( học) tại trường ĐH, Senmon… 研究内容
b) Lý do muốn vào công ty 志望動機
c) PR bản thân 自己PR
d) Hoạt động ngoài giờ 課外活動
e) Điểm mạnh, điểm yếu 長所と短所
f) Vào công ty bạn sẽ muốn làm j… 入社後やりたいこと
Và nhiều câu hỏi khác nữa. Mỗi công ty sẽ có lượng câu hỏi và giới hạn số chữ trong câu trả lời khác nhau.
- 1 số mẫu cho các bạn tham khảo viết ES
私の研究内容は~~~の実現です。
私の研究により、~~~が可能となります(実現出来ますetc)。
従来、~~~という問題があり、~~~の実現が困難でした。
私はこの課題に対し、「~~~と考え(~~~と思い)←超重要」、「~~~ということを行いました。」
その結果~~~が実現でき(達成でき)、私は~~~ということを学びました。
この経験を貴社での~~~に活かし、貢献したいです。
私は、…. に興味があります。
私は、….を通じて…..実現していきたいです。
- Nhờ bạn bè, sempai người Nhật, người có kinh nghiệm sửa giúp ngữ pháp cấu trúc (添削) và nội dung rồi nộp.
- WEB TEST, TEST CENTER(SPI)
- Phần web test, test center thường bắt đầu cùng lúc hoặc sau khi bạn nộp ES
( エントリーシート) .
- Một số công ty phần này chỉ mang ý nghĩa thủ tục, một số công ty lại chú trọng và có thang điểm giới hạn riêng.
Các bạn tham khảo thêm tại đây: https://careerpark.jp/7746
Các công ty sẽ chọn Web Test ( Làm test tại nhà) hoặc Test Center ( Các bạn làm phần trắc nghiệm tính cách tại nhà rồi tới trung tâm làm test năng lực)
WEB TEST: Vì là làm tại nhà nên các bạn hoàn toàn có thể dùng tài liệu, nhờ bạn làm cùng, nhờ người Nhật làm cùng…. nên cũng không đáng lo ngại lắm.
TEST CENTER: Các bạn đăng ký địa điểm dự thi và ngày dự thi. Khi vào phòng thi các bạn chỉ được phát 2 chiếc bút và 2 tờ giấy nháp. Mỗi người sẽ làm trên 1 chiếc máy tính riêng và có người giám sát. Phần này cực kì khó ( Nhất là phần 言語( khó cả đối với người Nhật ) nên muốn qua được phần này thì chỉ có cách là học… Có rất nhiều sách bán trên thị trường, các bạn có thể tham khảo như SPIテストセンター, các bạn làm theo các dạng bài trong sách ( làm hết 1 cuốn thì mình nghĩ là phần tính toán hoàn toàn có thể qua được mức yêu cầu) .
Đặc điểm Test Center: Bạn chỉ cần thi 1 lần rồi có thể dùng kết quả đó cho nhiều công ty khác nhau. Nếu bạn chưa tự tin thì có thể thi nhiều lần cũng được ( khá mất thời gian và tiền đi lại).
Tham khảo thêm tại đây:
https://factlogic.jp/19-firms-test-information/
http://jobhunt221.blog.fc2.com/blog-category-24.html
- PHỎNG VẤN
- Đây là vòng quan trọng nhất quyết định bạn có được tuyển dụng vào công ty hay không.
Phỏng vấn có thể chỉ 1 lần hoặc nhiều lần tuỳ thuộc vào mỗi công ty.
- MỤC ĐÍCH: Nhằm kiểm tra năng lực của các bạn ( thông qua cách bạn nêu và giải quyết vấn đề), xác minh lại nguyện vọng của các bạn ( các bạn muốn làm gì nếu được vào công ty..), tính cách của bạn ( thông qua cách bạn giao tiếp và trả lời câu hỏi)…
Rất nhiều cuốn sách dạy về manner rồi cách thức phỏng vấn… Về cơ bản thì hoàn toàn đúng, đó là những điều cơ bản nhất mà bạn nên biết khi đi phỏng vấn cũng như khi làm việc với đối tác người Nhật. Tuy nhiên, vì ai cũng đọc và cũng làm y như vậy nên các buổi phỏng vấn của các công ty Nhật nhiều khi không khí khá căng thẳng, nhiều sinh viên thì làm một cách rập khuôn máy móc ( như những gì họ đọc được ở trong sách) nên không tạo được ấn tượng khác biệt với nhà tuyển dụng ( 面接官). Mình không khuyên các bạn làm một cách tuỳ tiện, những vấn đề cơ bản nhất vẫn cần làm theo như: Mặc vest khi đi phỏng vấn ( nếu công ty không nói cụ thể về trang phục), chào hỏi khi bắt đầu và khi kết thúc, khi nói dùng thể lịch sự ( không cần dùng kính ngữ vì nếu dùng sai lại phản tác dụng).
Khi nghe câu hỏi cố gắng nghe phân tích và hiểu rõ câu hỏi, nếu không hiểu hãy yêu cầu 面接官 nói rõ lại cụ thể hơn một lần nữa. Khi đã hiểu câu hỏi, cố gắng đưa ra câu trả lời nhanh, trả lời to rõ ràng ( tránh tình trạng nói ngập ngừng sẽ tạo ấn tượng không tốt). Cái này thì chỉ có cách là tập luyện kỹ thôi.
Nếu câu hỏi có liên quan tới vấn đề nghiên cứu, học tập hay luận án của bạn mà bạn chưa thể giải thích, chưa rõ câu trả lời thì hãy mạnh dạn nói ngay (自分が勉強不足で今すぐに答えられませんが、答えができるように勉強します )
Cố gắng tạo không khí vui vẻ khi phỏng vấn bằng cách đưa ra câu trả lời hài hước cho những câu hỏi không quá quan trọng ( ví dụ như hỏi sở thích của bạn là gì, tới Nhật thì thấy Nhật có gì hay nhất, thấy người Nhật như thế nào….). Các bạn sẽ tạo được ấn tượng tốt trong mắt 面接官 .
Một số câu hỏi rất hay gặp trong vòng phỏng vấn đối với du học sinh ( mình cũng đã găp những câu hỏi như thế này…). Các bạn hãy chuẩn bị trước câu trả lời nhé, sẽ rất hiệu quả đấy.
自己紹介
Giới thiệu bản thân
大学での研究内容を教えてください？
Giới thiệu về đề tài các bạn nghiên cứu ở trường đại học ( đề án tốt nghiệp )
一番苦労したのはなんですか？それをどうやってクリアしましたか？
Gặp khó khăn nhất ở điểm nào? Cách bạn giải quyết vấn đề đó như thế nào?
なぜこの会社を選びましたか？
Tại sao lại chọn công ty này?
なぜ進学せずに、就職しますか？
Tại sao không học tiếp ( lên đại học, thạc sỹ, tiến sỹ) mà lại đi xin việc?
長所と短所を教えてください？
Cho biết điểm mạnh và điểm yếu của bạn?
課外活動に参加しますか？
Có tham gia hoạt động ngoại khoá không?
部活に入っていますか？
Có tham gia câu lạc bộ nào không?
なぜ日本に留学しますか？
Tại sao lại tới Nhật học?
どのように日本語を勉強してきましたか？
Hoc tiếng Nhật như thế nào?
日本に来て、一番苦労したことと、それをどうやってクリアしましたか？
Khi tới Nhật thì gặp khó khăn nhất là gì? Cách bạn giải quyết vấn đề đó như thế nào?
ストレスを解消する方法はなんですか？
Cách bạn giải toả stress?
将来、何の仕事をしたいですか？
Bạn muốn làm công việc gì trong tương lai?
将来的にベトナムに仕事をしたいと考えてますか？
Bạn có muốn làm việc tại Việt Nam trong tương lai không?
日本にずっといますか？
Bạn sẽ ở Nhật suốt chứ?
この会社に入ったら何かしたいですか？
Khi bạn vào công ty này thì bạn muốn làm gì?
志望した仕事と違っても大丈夫ですか？
Nếu vào công ty làm công việc không như bạn chọn ban đầu thì có vấn đề gì không
他の会社の就職状況を聞かせてください？
Cho biết tình trạng xin việc hiện nay của bạn ở các công ty khác?
以上です。 Chúc các bạn sớm nhận được Naitei!
File PDF
https://www.dropbox.com/s/pc8f181r1a65fm9/Chia%20se%20qua%20trinh%20xin%20viec%20tai%20Nhat.pdf?dl=0
By: Ngô Huy Cừ (東京工業大学)
